Psychopata – szef? Według badań osoby o psychopatycznym zaburzeniu osobowości bardzo często pełnią wysokie stanowiska służbowe. Ich udział w korporacji może okazać się wyższy niż w niejednym więzieniu. Występują oni w roli: szefów, kierowników, liderów czy wręcz przywódców zasiadających na szczycie władzy. Jak im się to udaje?

Psychopata – cechy

Wbrew powszechnym wyobrażeniom głównym atrybutem psychopaty wcale nie jest nóż czy siekiera, lecz manipulacja. Psychopata to również nie zawsze seryjny morderca, lecz osoba niezwykle inteligentna, czarująca i przebiegła. Jest mistrzem uwodzenia i autokreacji, bazującym na kłamstwie i oszustwie. Dzięki wyjątkowej spostrzegawczości, potrafi na wylot przejrzeć drugą osobę oraz ukazać jej słabości lub motywy działania.

Psychopata – co jeszcze warto wiedzieć

Bez problemu wzbudza poczucie winny u innych lub współczucie wobec siebie. Świetnie rozpoznaje emocje i gra na uczuciach innych osób. Ponadto charakteryzuje go brak empatii i wyrzutów sumienia oraz wrodzona skłonność do podejmowania ryzyka. Czy takie cechy nie wystarczą, aby wspiąć się na szczyt kariery i osiągnąć sukces w biznesie?

Jakim szefem jest psychopata? 12 cech.

1. Jest przesadnie pewny siebie

Wykazuje zawyżone poczucie własnej wartości a innych uważa za gorszych i słabszych od siebie. Bywa arogancki i dominujący, a także sądzi, że wszystko wie najlepiej. Ma poczucie własnej nieomylności i z reguły gardzi opinią innych. Nie przyznaje się do popełnianych błędów. Ponadto, maskuje je lub zrzuca na inne sytuacje bądź osoby.  Jest odważny i nie boi się podejmować ryzyka. Bywa zbyt pewny wygranej czy sukcesu.

2. Świetnie się prezentuje

Kreuje się na osobę elegancką, inteligentną oraz umiejącą zachować się w towarzystwie. Potrafi wręcz zniewalać swoim urokiem osobistym i charyzmą. Zawsze stwarza dobre pierwsze wrażenie. Nie ma problemów z autoprezentacją. Szczególnie dobrze wypada przy osobach, na których opinii mu zależy. Jest świetnym aktorem, kamufluje się niczym kameleon.  Mami innych swoim wizerunkiem i sposobem bycia, aby uzyskać pożądany cel. W powierzchownej opinii uchodzi za osobę sympatyczną, towarzyską i miłą. Dzięki osobistemu urokowi zyskuje przychylność pracowników. Przy bliższym poznaniu lub chwilowym braku samokontroli, często ujawnia swoje prawdziwe cechy…

[bctt tweet=”Dzięki osobistemu urokowi zyskuje przychylność pracowników” username=”Maniek_ZEN”]

3. Manipuluje innymi

Traktuje pracowników, jak marionetki, które może ustawić tak, jak mu się to podoba. Gra na emocjach innych osób. Doskonale zna różne techniki manipulacji, które powszechnie stosuje. Wywieranie wpływu na innych nie stanowi dla niego żadnego problemu. Ma wrodzony dar przekonywania, negocjacji i rządzenia innymi. Pracownicy bardzo często tracą przy nim swoją asertywność.

4. Patologicznie kłamie

Oszukuje innych, by osiągnąć określone cele. Doskonale wie, jak przy pomocy kłamstwa wydostać się z chwilowych kłopotów. Każde kłamstwo przychodzi mu z zadziwiającą łatwością. Potrafi w naturalnym sposób wyrecytować lawinę kłamstw na każdy temat. Szybko i bez problemu wynajduje konkretne wymówki. Ma doskonałe zdolności perswazji. Nawet przyłapany na kłamstwie, umie wciąż udowodnić, że wcale nie kłamał – lecz najwyraźniej ktoś go źle zrozumiał. Nie ma poczucia winy z powodu kłamstwa. Bez skrupułów nie dotrzymuje słowa danego pracownikom. Wielokrotnie specjalnie okłamuje ich, mówiąc to, co chcą usłyszeć, aby zwiększyć ich zaangażowanie lub produktywność.

5. Dąży po trupach do celu

Szef psychopata spostrzega pracowników w kategorii ich użyteczności. Wykorzystuje innych do osiągania własnych celów. Jeżeli ktoś jest mu niepotrzebny – potrafi go zwolnić bez najmniejszych skrupułów. Nie przejawia empatii, wyrzutów sumienia ani poczucia winy. Jest w stanie zrobić wszystko, by osiągnąć sukces. Bardzo często stosuje nieuczciwe metody gry.  Nie przejmuje się krzywdą innych osób, czasami nawet specjalnie sprawia komuś przykrość, by osiągnąć zamierzony cel. Jest bezwzględny wobec konkurencji. Liczą się dla niego efekty pracy, a nie ludzie.

[bctt tweet=”Szef psychopata spostrzega pracowników w kategorii ich użyteczności” username=”Maniek_ZEN”]

6. Bywa impulsywny, a niekiedy wręcz agresywny.

Zdarzają mu się napady niekontrolowanej agresji. Potrafi krzyczeć na pracowników bądź poniżać ich. Często wykazuje emocje gniewu. Niekiedy specjalnie stosuje przemoc psychiczną, aby mieć kontrolę nad pracownikiem.

7. Wie wszystko i o wszystkich

Doskonale rozumie, że informacja stanowi władzę. Przeważnie jest na bieżąco z tym, co dzieje się w firmie. Bezwzględnie zdobywa potrzebne mu dane i informacje. Wypytuje innych bądź szantażuje. Dąży do posiadania kontroli nad innymi.

8. Nie boi się ryzyka

Jest nieustraszony i nastawiony na sukces. Nie boi się dużych inwestycji, jest pewny swoich racji i kompetencji. Wykazuje dużą odporność psychiczną i opanowanie. Potrafi oddzielić swoje emocje od zachowania. Przejawia szybkość działania i zdecydowanie w podejmowaniu decyzji, które pozwala mu pozyskiwać czas i oszczędzać energię. Nie boi się przekraczać swojej sfery komfortu.

9. Psychopata jest niezależny

W ważnych kwestiach czy wyborach nie potrzebuje pomocników.  Nie zmienia swoich planów lub poglądów pod wpływem otoczenia. Nie martwi się o opinie innych czy ośmieszenie. Sam wyznacza sobie cele i standardy działania, których zawzięcie się trzyma. Jeżeli dotyczą one rozwoju zawodowego, to następuje on u niego znacznie szybciej niż u innych.

10. Pracuje na wysokich obrotach

Jest energetyczny, dynamiczny i żywiołowy. Nie traci czasu na marne. Zawsze nad czymś pracuje bądź dokądś zmierza.

11. Stosuje nakazy i wymuszenia

Jest szefem, który dyryguje pracownikami i narzuca im swoje zdanie. Daleko mu do prawdziwego lidera czy przywódcy, za którym ludzie sami chcą podążać. Często pracownicy czują się przez niego zastraszeni lub wywołuje on u nich lęk. Narzuca innym swoje decyzje i wymusza ich przestrzeganie. Nie liczy się ze zdaniem innych.

12. Psychopata przypisuje sobie wszelkie zasługi

Bardzo często z jego ust można usłyszeć kwestie typu: „ja tego dokonałem”, „ja to zrobiłem”, podczas gdy na dany sukces pracował cały zespół. Nie obchodzą go efekty pracy podwładnych czy współpracowników. Uważa, że to on stoi za wygraną każdego przedsięwzięcia, w którym brał udział. Nie utożsamia się z zespołem – nie stosuje stwierdzeń, typu: „to nasza zasługa”, „my tego dokonaliśmy”.  U innych potrafi dostrzegać tylko błędy, i to ich nimi obarcza.

Czy więc znając cechy psychopaty, można rzec, że może być on dobrym szefem?

Kevin Dutton, doktor psychologii w swojej książce „Odkryj w sobie psychopatę i osiągnij sukces”, dokonuje podziału na „dobrych” i „złych” psychopatów. Pod uwagę bierze trzy wyznaczniki: oddziaływanie na innych, interakcje z ogółem społeczeństwa oraz kontekst społeczny . Według niego „dobry psychopata” to taki, który nie sprawia cierpienia i bólu ludziom, jeżeli nie przymusza go do tego sytuacja. Posiada on zdolność kontrolowania własnych impulsów oraz pewną elastyczność. Z reguły wykorzystuje on swoje predyspozycje dla dobra ogółu. „Zły psychopata” z kolei nie potrafi kontrolować nasilenia własnych reakcji oraz nie bierze pod uwagę negatywnych skutków swoich poczynań. Najbardziej niebezpieczny dla środowiska społecznego i zawodowego okazuje się psychopata, który ma niski poziom inteligencji oraz skłonność do przemocy.  Najmniej dysfunkcyjny jest natomiast typ o dużej inteligencji i małej skłonności do przemocy. Czy więc szef przejawiający cechy „dobrego psychopaty” mógłby być dobrym szefem?

Wbrew pozorom z psychopatów są bardzo kiepscy liderzy. Bardzo często nie potrafią oni współpracować z ludźmi ani tym bardziej dostrzegać ich potencjału. Z pozoru mogą przypominać urodzonych przywódców, jednak pod maską skrywają swoje prawdziwe oblicze. Zasiadając w gabinetach prezesów potrafią być bardziej paskudni niż psychopaci znani z horrorów.  W odróżnieniu od filmowych morderców, niszczą oni nie tylko pojedyncze jednostki, ale i całe korporacje. Niektórzy twierdzą wręcz, że nie ma żadnej różnicy między psychopatą przebywającym w więzieniu z wyrokiem za zabójstwo a tym, który zasiada na stanowisku prezesa czy lidera. I jeden i drugi, ma takie same zaburzenia oraz wady rozwojowe w mózgu. Różnica polega tylko na tym, że psychopatów obecnych w korporacjach dużo ciężej złapać niż jawnych kryminalistów. Psychopaci, bowiem znakomicie kamuflują się w miejscu pracy. Często doskonałą przykrywką jest dla nich wysoki tytuł – profesora, doktora czy dyrektora.

Psychopata poszukiwany na stanowisko…

Niestety współczesne korporacje bardzo często wręcz poszukują psychopatów do pracy. Potrzebują pracowników pewnych siebie, potrafiących bez wahania podejmować trudne decyzje, bezwzględnych i skupionych na szybkim osiągnięciu celu. W biznesie często przydają się osoby pozbawione empatii, które z łatwością potrafią zwalniać pracowników, kłamać czy manipulować. Nie rzadko dochodzi też do podejmowania nieetycznych decyzji, z którymi psychopaci nie mają najmniejszego problemu. A wszystko to, oczywiście w imię dobra korporacji!

[bctt tweet=”współczesne korporacje bardzo często wręcz poszukują psychopatów do pracy” username=”Maniek_ZEN”]

Psychopaci są szczególnie dobrzy w prowadzeniu negocjacji czy ryzykownych inwestycjach. Nigdy nie marnują nadarzającej się okazji, są także mniej podatni na stres i ponoć podejmują lepsze decyzje finansowe. Niektórzy uczeni uważają wręcz, że aby osiągnąć sukces w dzisiejszych czasach, trzeba posiadać pewne cechy charakterystyczne dla osobowości psychopatycznej. Wyjaśnia to, skąd tak często dominują oni na stanowiskach kierowniczych czy menedżerskich. Współczesny system gospodarczy, prawny i polityczny przyciąga psychopatów oraz stanowi dla nich prawdziwy raj! Bez problemu dostają się oni do upragnionych firm czy organizacji. Dzięki opanowanej do perfekcji sztuce autoprezentacji, bezbłędnie przechodzą każdy etap rekrutacji. A kiedy już dostaną się do firmy, bardzo ciężko się ich pozbyć….

Psychopata, to dla firmy zysk czy strata?

Obecnie wciąż dla wielu firm liczą się jedynie zyski finansowe a nie sposób ich osiągnięcia. Znając cechy psychopaty, w głowie niejednego właściciela, może pojawić się myśl: „zatrudnię go, a osiągnę sukces!”. Czy aby na pewno? Właściciele nastawieni jedynie na ostateczne korzyści, nie zauważają wielu zagrożeń, jakie może nieść ze sobą praca u boku psychopaty. Zostają zaślepieni przez początkowe sukcesy i nie zauważają tego, co zaczyna dziać się w firmie za ich plecami. Dochodzi wówczas do pogorszenia się relacji między pracownikami, wykluczeń i oszustw. Niekiedy nawet najlepsi pracownicy w firmie zostają zwolnieni z powodu ukrytych działań i gier, prowadzonych przez psychopatów. Często również początkowy sukces ich działań, może zakończyć się kryzysem lub upadkiem firmy. Należałoby się nawet zastanowić, czy nie wyrządzają w firmie równie okrutnych szkód, jak seryjni mordercy z nożem w ręku?

Nie zapomnij, że mimo zabiegania zawsze warto postawić na rozwój. Skorzystaj ze szkoleń, na które można pozyskać dofinansowanie. NIE STÓJ W MIEJSCU!

Dobrochna Stróżyńska 
Redakcja MTConsulting