Mówiąc o komunikacji interpersonalnej i skutecznym nawiązywaniu relacji, nie sposób pominąć mowy. To ona od dawien dawna służy nam do porozumiewania się z innymi. Komunikacja werbalna pozwala przekazywać informacje, uczucia i wywierać wpływ na innych. Jej lepsze poznanie, pozwoli Ci funkcjonować skuteczniej zarówno na płaszczyźnie prywatnej, jak i zawodowej. Oto najważniejsze rzeczy, które musisz o niej wiedzieć!
Co to jest komunikacja werbalna?
Język, którym władają ludzie – niezależnie od rasy, miejsca urodzenia czy ilorazu inteligencji – jest podstawowym sposobem na porozumiewanie się. Tworząc komunikaty za pomocą słów, możemy osiągać bardzo zróżnicowane cele i przekazywać informacje w sposób zrozumiały dla innych. Komunikacja werbalna jest więc sposobem komunikowania się z innymi za pomocą języka mówionego (lub pisanego, ale o tym później) – jest więc absolutnym fundamentem funkcjonowania społecznego człowieka.
[bctt tweet=”za pomocą słów przekazujemy zaledwie 35% komunikatów” username=”Maniek_ZEN”]
Co ciekawe jednak – za pomocą słów przekazujemy zaledwie 35% komunikatów, co oznacza, że werbalna komunikacja – w porównaniu do tej niewerbalnej – jest dość uboga i dlatego też wszelkiego rodzaju gesty, mimika czy pozycja ciała stanowią jej niezbędne uzupełnienie. Z tego względu, możliwe jest pojawianie się nieporozumień, wynikających z przekazywania komunikatów wyłącznie za pomocą słów – np. gdy kontaktujemy się z kimś przez telefon albo za pośrednictwem Internetu. Trudnością może być bowiem odpowiednie wyrażenie emocji czy jasne, zrozumiałe dla drugiej strony przekazanie konkretnego komunikatu.
Kiedy werbalna komunikacja może zaistnieć?
Komunikacja werbalna może zaistnieć wyłącznie wtedy, gdy relację budują nadawca i odbiorca komunikatu, a jej elementem jest język. Nadawca to osoba, która mówi, a więc przekazuje komunikat odbiorcy. Ten z kolei otrzymuje informację, a kluczowe dla skuteczności komunikacji jest jej odpowiednie przyswojenie. Odbiorca musi więc uważnie słuchać, co pozwoli mu na analizę i interpretację słów, wypowiedzianych przez nadawcę. Warto dodać, że odbiorcą komunikatu może być również grupa osób.
Ostatnim elementem jest język, a więc kod, za pomocą którego porozumiewają się nadawca i odbiorca. Musi on być zrozumiały dla obojga, w przeciwnym razie komunikacja nie będzie efektywna.
Co wpływa na skuteczność komunikacji werbalnej?
Po pierwsze – treść wypowiedzi
Mowa tu przede wszystkim o bogactwie stosowanego w rozmowie języka. Osoby wykształcone są w stanie tworzyć zwykle bardziej rozbudowane komunikaty niż te niewykształcone. W tym przypadku znaczenie ma również dostosowanie języka do odbiorcy. Najlepszy przykład to rozmowa z dzieckiem lub obcokrajowcem, kiedy nie należy używać zbyt trudnych słów czy skomplikowanych konstrukcji zdań.
Po drugie – akcent i modulowanie
Ma to duży wpływ na odbiór komunikatu. Zarówno akcentowanie, jak i modulowanie słów (w tym zmiana tonacji, barwy czy siły głosu), może świadczyć np. o stanie emocjonalnym, w jakim znajduje się nadawca komunikatu. Często ma większe znaczenie nawet od samej treści wypowiedzi!
Po trzecie – płynność mówienia
Płynność wymawianych zdań może świadczyć o kompetencjach danej osoby, jego wykształceniu czy stanie emocjonalnym, w jakim się znajduje. Wszelkie przerwy i problemy z wymową słów czy zdań mogą znacząco osłabić komunikat.
Po czwarte – parafrazowanie
Jest to wyrażanie tej samej treści za pomocą innych środków językowych (słów). Umiejętność przydatna np. w tłumaczeniu sobie lub innym skomplikowanych komunikatów tak, by były one możliwe do zrozumienia.
Po piąte – iloczas
Polega na przedłużaniu lub skracaniu czasu wypowiadanych słów, co oczywiście również ma ogromny wpływ na skuteczność komunikatu.
Formy komunikacji werbalnej
Chcąc w pełni przedstawić to, czym jest ten rodzaj porozumiewania się, musimy wyróżnić dwie podstawowe formy komunikacji werbalnej – ustną oraz pisemną. Różnią się one znacząco i każdą z nich warto omówić osobno.
- Forma ustna
Ta forma komunikacji werbalnej daje większe możliwości w zakresie przekazywania informacji i wyrażania uczuć. Szczególnie gdy między rozmówcami zachowany jest kontakt wzrokowy (pomocna okazuje się komunikacja niewerbalna). Rozmówca może błyskawicznie odnieść się do czyichś słów i szybciej nawiązać kontakt. W komunikacji ustnej występuje jednak kilka problemów, wśród których najważniejsze są mieszanie faktów czy nadmierna pewność siebie. Ponadto problemem jest tendencja do wyrażania skrajnych opinii czy problemy z odpowiednią analizą faktów, wynikającą z tego, że komunikacja werbalna przebiega bardzo szybko i wymaga nagłych reakcji.
[bctt tweet=”komunikacja werbalna przebiega bardzo szybko i wymaga nagłych reakcji” username=”Maniek_ZEN”]
- Forma pisemna
Komunikacja odbywająca się za pomocą listów, dokumentów czy mediów drukowanych, a w XXI wieku spopularyzowana przez wiadomości tekstowe (SMS-y) oraz Internet. Jej najważniejszą zaletą jest to, że daje odbiorcy i nadawcy więcej czasu na przeanalizowanie treści oraz stworzenie właściwej odpowiedzi. Pozwala też bliżej przyjrzeć się problemowi, zdobyć niezbędną wiedzę i tym samym minimalizuje ryzyko błędnych ocen czy klasyfikowania. Nie jest jednak tak skuteczna, jak forma ustna. Zarówno w zakresie przekazywania emocji, a utrudnieniem dla wielu osób jest też jej formalność. W komunikatach pisemnych nie możemy również liczyć na błyskawiczną odpowiedź, co może w znaczącym stopniu utrudniać komunikację i rozwiązywanie różnego rodzaju problemów.
Komunikacja werbalna. Komunikuj się prawidłowo i osiągaj własne cele!
Przekazywanie komunikatów za pomocą słów to bardzo ważny element naszego codziennego życia. Jeżeli chcesz, aby komunikacja werbalna nie kryła przed Tobą żadnych tajemnic, skorzystaj z oferowanych przez nas szkoleń. Dowiesz się na nich, w jaki sposób mówić, aby być słuchanym i jak nawiązywać korzystne relacje interpersonalne – zarówno za pomocą słów, jak i mowy ciała czy mimiki twarzy. Poznasz teorię, praktykę i przykłady komunikacji niewerbalnej, dzięki czemu staniesz się skuteczniejszy zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym.
Prowadzenie rozmów z innymi ludźmi i osiąganie porozumienia jest dla wielu z nas czymś zupełnie oczywistym. Zobacz „Komunikacja interpersonalna – jak dogadać się z innymi?„. Natomiast jeśli chcesz pozyskać informacje na temat komunikacji niewerbalnej zajrzyj również na nasz blog biznesowy. Tam znajduje się artykuł „Komunikacja niewerbalna czyli o gestach które mają znaczenie„.
A jeśli chcesz rozwinąć swoje umiejętności komunikacyjne, weź udział w jednym z naszych praktycznych szkoleń z komunikacji.
Maciej Wiśniewski
Redakcja MTConsulting
