Umiejętność mówienia „nie” to wbrew pozorom sztuka, którą opanować bardzo trudno, szczególnie w sytuacji, gdy budujemy swoją pozycję w nowej firmie albo walczymy o nowego, dużego klienta. „Nie” staje się dla wielu osób synonimem porażki, niespełnienia i braku akceptacji, jednak w praktyce okazuje się, że… jest słowem takim, jak każde inne. Warto je wymawiać i to również w tych sytuacjach, w których mogłoby się wydawać kontrowersyjne. Mówiąc „nie” (ale i w odpowiednich momentach „tak”!) zyskasz asertywność w pracy, a co za nią idzie – pewność siebie.

Co to jest asertywność?

Asertywność? Co to jest asertywność? To przede wszystkim umiejętność życia w zgodzie z samym sobą. Każdy z nas ma odmienne poglądy. Ponadto, każdy buduje na przestrzeni lat własną hierarchię wartości i inaczej definiuje rozmaite pojęcia. Przykładem może być na przykład „dobro” lub „zło”. W oparciu o te wartości podejmujemy decyzje i wybieramy własną drogę. Często zdarza się jednak, że pod wpływem czynników zewnętrznych lub innych ludzi, odbiegamy swoimi działaniami od wykreowanych wartości.

Jak być asertywnym w pracy?

Asertywność w pracy to pojęcie bardzo niejednoznaczne. Od lat nurtuje ono zarówno psychologów biznesu, jak również pracowników i szefów. Kojarzona jest przede wszystkim z umiejętnością mówienia „nie”, jednak takie zawężanie definicji byłoby nie tylko niedopowiedzeniem, ale i poważnym błędem. To, jak kojarzy nam się asertywność w pracy, a jaka jest jej prawdziwa definicja to dwie całkowicie różne rzeczy.

Możemy powiedzieć, że asertywność w pracy (i nie tylko!) to przede wszystkim brak zahamowań w bronieniu swoich wartości i kierowaniu się nimi. To również umiejętność obrony swoich racji i praw, oczywiście przy jednoczesnym respektowaniu praw innych. Asertywność to mówienie „nie”, ale i „tak”, kiedy jest ku temu okazja. To szczerość z samym sobą, stanowczość i zrozumienie dla innych.

[bctt tweet=”Asertywność w pracy to pojęcie bardzo niejednoznaczne” username=”Maniek_ZEN”]

Asertywność w pracy – najczęstszy problem zatrudnionych

Najczęściej problem braku asertywności ma miejsce w pracy. Zatrudniony boi się popełnienia błędu, który mógłby sprowadzić na niego problemy. Obawiamy się krzywego spojrzenia prezesa, rozczarowania osób, które nas zatrudniły, a w najbardziej negatywnych scenariuszach nasze „nie” jest jednoznaczne ze zwolnieniem.

Tymczasem rzeczywistość pokazuje, że jest nieco inaczej, a brak asertywności w pracy, bardzo często traktowana jest jako brak charakteru. Automatycznie może powodować to, że w oczach pracodawcy, pracownik nie będzie miał odpowiednich zdolności do dalszego rozwoju. Mało tego! Brak asertywności w pracy sprawia, że stajemy się „niewidoczni”. W dodatku brak naszej aktywności lub ciągłe, świadome rozpływanie się w tłumie pozostałych pracowników powoduje, że ktoś z góry może uważać nas za… leni! Często nazbyt konformistyczna postawa może prowadzić też do problemów w relacjach z innymi zatrudnionymi, a to coś, czego każdy chce uniknąć.

[bctt tweet=”brak asertywności w pracy, bardzo często traktowana jest jako brak charakteru” username=”Maniek_ZEN”]

Asertywność w biznesie – równie ważna co asertywność w pracy!

Jednak nie tylko szeregowi pracownicy mają problem z wyrażaniem własnego zdania i odmawianiem najwyższej postawionym osobom firmie. Problem ten dotyczy również właścicieli przedsiębiorstw. Asertywność w biznesie jest cechą niezwykle pożądaną wśród liderów. Dzięki asertywności w biznesie mogą oni prowadzić swój zespół ku nowym ideom i tylko ona pozwoli osiągać cele. Tymczasem wielu przedsiębiorców obawia się opinii innych, w tym pracowników. Spowodowane jest to często presją, która ciąży na właścicielu, jako tym pozornie najmądrzejszym i najbardziej doświadczonym. Przedsiębiorcy boją się krytycznych opinii, które mogłyby podburzyć ich autorytet i zbyt często oddają decyzję w ręce podwładnych. To oczywiście bardzo duży błąd, dlatego asertywność w biznesie jest bardzo istotna.

Dlaczego mówimy inaczej, niż myślimy?

Z wielu różnych powodów:

• Boimy się oceny innych i tego, że może okazać się ona krytyczna.
• Nie chcemy ujawniać naszych poglądów, bo mogą wydawać się zbyt kontrowersyjne.
• Obawiamy się utraty pracy albo spadku w firmowej hierarchii.
• Nie chcemy psuć atmosfery w zespole i narażać się innym zatrudnionym.
• Mamy zbyt niską samoocenę, w konsekwencji czego uważamy, że nasze zdanie i tak jest błędne lub mało wartościowe.
• Chcemy się przypodobać, dostosować do sytuacji, zostać przyjęci do jakiejś grupy.

Oczywiście powodów może być więcej. Każdy z nas – jak wspominaliśmy wcześniej – jest inny, kieruje się różnymi wartościami i posiada odmienne problemy.

Jak może pomóc Ci asertywność w pracy?

Najważniejszą kwestią, z jakiej musimy zdać sobie sprawę, jest to, że asertywność w biznesie czy pracy jest cechą, która przede wszystkim nam pomoże. Szczególnie wtedy, gdy wraz z naszą stanowczością, podążać w parze będzie również empatia i zrozumienie innych. Zmiana negatywnego myślenia i odrzucenie strachu przed zwolnieniem z pracy czy wygłupieniem się, może dać nam bardzo wiele:

• umożliwi dzielenie się specjalistyczną wiedzą, co pozwoli uwierzyć w swoje umiejętności,
• da pewność siebie, gdy okaże się, że sprzeciw okazał się słuszny,
• pozwoli zyskać zwolenników, kiedy np. staniemy w obronie niesłusznie oskarżonego współpracownika,
• zyskamy szacunek szefa, który zobaczy w nas kogoś o określonych poglądach,
• pomożemy w rozwoju firmy, a tym samym zwiększymy swoje szanse na awans w firmowej hierarchii.

Należy jednak pamiętać, że będąc asertywnym, konieczne jest wyczucie sytuacji. Czasami nadmierna pewność siebie rzeczywiście może zostać odebrana negatywnie. Nie chodzi więc o to, by za każdym razem zaprzeczać szefowi czy współpracownikom, bo to może rzeczywiście sprowadzić na nas problemy…

Skuteczna odmowa i wyznaczanie granic – jak to robić?

Jak być asertywnym w pracy i biznesie? Nie jest to łatwa sztuka, szczególnie dla tych osób, które przez większość swojego życia miały problem z wyznaczeniem granicy i wyraźnym powiedzeniem „nie”. Jest z kolei kilka wskazówek, dzięki którym można ćwiczyć asertywność, a przy tym nauczyć się reagowania w konkretnych sytuacjach, w których to asertywność w pracy zdecydowanie będzie od nas wymagana. Oto 3 najważniejsze kroki do zmiany nastawienia!

Po pierwsze – zajrzyj w głąb siebie i analizuj różne sytuacje

Twoim podstawowym zadaniem jest rozpoznanie własnych emocji i tego, jak reagujesz na poszczególne sytuacje, w których należy wykazać się asertywnością. Zapytaj sam siebie, co czujesz w takiej sytuacji, jakbyś się zachował, jaka byłaby Twoja postawa asertywna. Pomyśl nad tym, czy dana sytuacja budzi w Tobie negatywne emocje i co możesz zrobić, aby przełamać strach lub niepewność.

Co więcej – wyobraź sobie, co stanie się, gdy w danej sytuacji będziesz asertywny. Przeanalizuj (racjonalnie!) to, jak mogą zostać odebrane Twoje słowa i jakie będą niosły konsekwencje. Co stanie się, gdy np. szef zapyta zespół, czy podoba mu się jego projekt, a Ty odpowiesz – dodając odpowiednią argumentację – że nie? Czy będzie zły, zawiedzie się na Tobie? A może oceni Cię za szczerą opinię, której oczekiwał, pytając swoich pracowników, co sądzą na dany temat?

Odgrywając takie role i wyobrażając sobie sytuacje, możesz dokładnie analizować to, co czujesz i jak mógłbyś się zachować. A to z kolei może pomóc Ci w przyszłości, gdy jedna z Twoich wyobrażonych sytuacji, będzie miała miejsce naprawdę.

Po drugie – zdaj sobie sprawę z zalet asertywności

Przeczytaj jeszcze raz definicję asertywności zawartą na początku tego artykułu. Następnie zastanów się jakie korzyści daje. Odrzuć na chwilę negatywne skojarzenia i bodźce, a w zamian za to pomyśl pozytywnie. Czy w szczerości z samym sobą jest coś złego? Albo wyrażaniu swojej opinii (o ile nie krzywdzi ona innych)? Możesz nawet zrobić listę zalet, odnoszącą się do każdej sfery Twojego życia, bo przecież asertywność w biznesie czy asertywność w pracy to nie wszystko.

Po dokładnej analizie wszystkich zalet i tego, co może dać Ci asertywność w pracy i w życiu, prawdopodobnie samodzielnie dojdziesz do wniosku, że zdecydowanie warto włączyć ją do swojej codzienności.

Po trzecie – eksperymentuj

Na koniec pozostało już tylko wcielenie asertywności w życie. Oczywiście nie musisz od razu korzystać z najcięższej artylerii. Spróbuj być asertywnym w mniej ryzykownych sytuacjach, kiedy do stracenia jest tak naprawdę niewiele. Dzięki temu zyskasz większą pewność i zdobędziesz doświadczenie, wiedzę oraz wspomniane już wyczucie, które z pewnością okaże się niezbędne.

To nie wszystko! Poniżej zawarliśmy jeszcze kilka przemyśleń, które pomogą Ci być asertywnym – nie tylko w pracy czy biznesie!

• Jeżeli boisz się pomyłek, pamiętaj o tym, że popełnia je każdy. I z każdej można wyciągnąć wniosek na przyszłość, który uczyni Cię silniejszym.
• Nie bój się prosić o cokolwiek – ludzie to istoty empatyczne, które z pomagania czerpią satysfakcję. Zresztą sam to wiesz, pomagając innym.
• Nie bój się komunikacji z innymi – nie każdy musi Cię lubić, tak jak Ty nie lubisz każdego. To jednak nie oznacza, że nie będziesz z taką osobą znakomicie współpracować.
• Nie bój się wyrażać tego, co czujesz – dzięki otwartości inni poczują się przy Tobie swobodniej, a Twoje relacje z otoczeniem poprawią się.
• Zwracaj uwagę na dyskryminację i krzywdę innych – kiedy ktoś krzywdzi inną osobę, asertywność jest nie tylko mile widziana, jest wręcz wskazana!
• Zmieniaj decyzje – przecież każdy z nas czasami zmienia perspektywę patrzenia na jakiś problem.
• Szanuj swoją prywatność i mów „nie”, gdy ktoś próbuje ją naruszyć.
• Szanuj prywatność innych oraz ich prawo do własnego zdania – wtedy i Tobie, i innym będzie żyło się o wiele lepiej.

Asertywność w pracy i biznesie? Szukaj złotego środka!

Asertywność w pracy czy biznesie to temat rzeka, o którym można opowiadać wiele godzin. Jest on nierozerwalnie złączony z psychologią i dotyczy każdego z nas, więc może być różnie postrzegany. Brak Ci asertywności? Nie bój się, jeżeli zmiana nie będzie przychodzić zbyt szybko. Pracuj nad sobą i znajdź złoty środek, pomiędzy zbyt częstym mówieniem „nie” a mówieniem „tak”. Wbrew pozorom jest on na wyciągnięcie ręki!

Bardzo chętnie dowiemy się też, co Ty sądzisz o asertywności w biznesie, pracy i życiu. Czy miewasz z nią problem? Albo znasz sposób na większą asertywność? Podziel się z nami w komentarzu!

A jeśli chcesz rozwinąć asertywność wśród pracowników swojego zespołu, sprawdź ofertę naszych szkoleń z komunikacji.

Redakcja MTConsulting